Zakliczyński fenomen artystyczny – kultura ludowa

Bogactwo i różnorodność zakliczyńskiego środowiska artystycznego wzbudza podziw, a czasami zazdrość w Subregionie Tarnowskim. Niektórzy wręcz z niedowierzaniem zastanawiają się nad tym, jak w tak relatywnie niewielkiej gminie jak Zakliczyn, działa tyle zespołów artystycznych, tylu rozpoznawalnych artystów, tyle tutaj się dzieje. „Winę” za tą rozpoznawalność ponosi samo nasze środowisko, które jest bardzo aktywne, kreatywne, często występując w różnych miejscach i festiwalach nie tylko zresztą w Regionie Tarnowskim.

Czytaj więcej: Zakliczyński fenomen artystyczny – kultura ludowa

Wyróżnienia w Lipnicy Murowanej dla grup kolędniczych z Gwoźdźca

11 i 12 stycznia 2025 roku w sali widowiskowej Gminnego Domu Kultury w Lipnicy Murowanej odbyła się 43 edycja Małopolskiego Przeglądu Grup Kolędniczych „O Lipnicką Gwiazdę”, w którym Zespól Folklorystyczny „Gwoździec” wystawił dwie grupy kolędnicze; „Z szopko” w kategorii dziecięcej i „Z Turoniem” w kategorii dorosłej.

Komisja artystyczna Przeglądu w składzie: Małgorzata Oleszkiewicz – etnograf, przewodnicząca jury oraz Monika Dudek – etnolog i Aleksander Smaga – muzyk, oceniła występy 27 grup kolędniczych w trzech kategoriach.

Czytaj więcej: Wyróżnienia w Lipnicy Murowanej dla grup kolędniczych z Gwoźdźca

Najpiękniejsze cerkwie południowo – wschodniej Polski w zakliczyńskim ratuszu

10 stycznia, tradycyjnie w piątek o godzinie 18 – tej, odbył się wernisaż wystawy w Galerii ZCK „Poddasze” w zakliczyńskim ratuszu. Ostatecznie aż 31 prac fotograficznych cerkwi rozsianych na terenie Małopolski, Podkarpacia i Lubelszczyzny przywiózł do Zakliczyna Krzysztof Madej z Tarnowa; kiedyś wójt Gminy Tarnów i zastępca wójta Gminy Dębica, który na emeryturze oddaje się pasji fotografowania i podróżom po interesujących zakątkach Polski.

Na zakliczyński wernisaż przyjechało spore grono przyjaciół Krzysztofa z Tarnowskiego Towarzystwa Fotograficznego wraz z honorowym prezesem TTF – Tomaszem Sobczakiem, wieloletni wójt gminy Dębica Stanisław Rokosz, środowisko artystyczne związane z Galerią ZCK „Poddasze”; Mariola Mazgaj, Klaudia Nosal – Sadowska, Kazimierz Świerczek, radny Rady Miejskiej w Zakliczynie Janusz Flakowicz.

Czytaj więcej: Najpiękniejsze cerkwie południowo – wschodniej Polski w zakliczyńskim ratuszu

Zaproszenie na obchody 151 rocznicy urodzin Wincentego Witosa

W niedzielę, 19 stycznia, Wierzchosławice będą miejscem ogólnopolskich uroczystości upamiętniających 151. rocznicę urodzin Wincentego Witosa, wybitnego przywódcy chłopów polskich. Organizowane przez NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”, wydarzenie objął honorowym patronatem Prezydent RP Andrzej Duda. W wydarzeniu weźmie udział prezes IPN Karol Nawrocki – kandydat w nadchodzących wyborach prezydenckich.

Uroczystości rozpoczną się o godz. 11.00 Mszą św. w intencji rolników i Ojczyzny, która odbędzie się w kościele w Wierzchosławicach. Eucharystię poprowadzi ks. biskup Leszek Leszkiewicz, delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Rolników. Po mszy uczestnicy z pocztami sztandarowymi przejdą pod grób Wincentego Witosa na pobliskim cmentarzu, aby złożyć wiązanki kwiatów.

Czytaj więcej: Zaproszenie na obchody 151 rocznicy urodzin Wincentego Witosa

Dziesiątki przemierzonych kilometrów po Gminie Zakliczyn, a radość niesiona widzom

Skrzyknęli się późną jesienią, by pod okiem Tomasza A. Żaka przygotować Jasełka z którymi najpierw ruszyli do sąsiadów, a potem do pobliskich miejscowości Gminy Zakliczyn; Filipowic, Paleśnicy, Wesołowa czy Zakliczyna. W Zakliczynie 5 stycznia wystawili Jasełka w kościele pw. Matki Bożej Anielskiej u Franciszkanów, natomiast dzień później, w Święto Trzech Króli w Ośrodku Praktyk Artystycznych Teatru Nie Teraz w Rudzie Kameralnej, gdzie odbył się oficjalny pokaz przed mieszkańcami Rudy oraz licznie przybyłymi gośćmi.

Widzów, w większości sąsiadów, znajomych i rodziny tych, którzy występowali na scenie, było blisko osiemdziesiąt osób, co jest swoistym rekordem frekwencyjnym OPA. W Jasełkach występują mieszkańcy Rudy Kameralnej: Małgorzata Garbacz jako Narrator; sołtys Rudy Kameralnej Małgorzata Płonka – jako Diabeł; Aneta Winiarska – jako Śmierć; Robert Ogórek jako Herod oraz jako Pastuszkowie - Iwona Padoł, Renata Garbacz, Grzegorz Fulara, Mariola Pichnar; Dominik Pichnar jako Turoń, Mariusz Fotij jako Gwiazdor. Ze wsparciem z Wesołowa: Monika Pajor jako Pastuszek oraz jej córka Milena także jako Pastuszek. Działaniom scenicznym towarzyszyli muzycy: Filip Krupa z Filipowic (akordeon) i Jan Jewulski z Charzewic (trąbka). Emocje były ogromne, a wspólnie śpiewane kolędy słychać było z daleka. Po Jasełkach z programem kolędowym wystąpił Zakliczyński Klub Heligonistów i Harmonistów Stowarzyszenia „Klucz” z prezesem Tadeuszem Malikiem na czele.

Czytaj więcej: Dziesiątki przemierzonych kilometrów po Gminie Zakliczyn, a radość niesiona widzom

Janina Soska, Janusz Krzyżak, Adam Balas i Dom Zakonny p.w. MB Niezawodnej Nadziei w Jamnej z „Jordanami”

Podczas 9. tej sesji Rady Miejskiej w Zakliczynie 9 stycznia 2025 roku, mającej charakter świąteczno – noworoczny, odbyła się 12 Gala Jordanów - Nagrody Honorowej Stowarzyszenia „Klucz.”

Nagroda Honorowa Stowarzyszenia Promocji i Rozwoju Gminy Zakliczyn „Klucz” – Jordan – nawiązuje do założyciela miasta Zakliczyn Spytka Wawrzyńca Jordana, który rozpoczął budowę miasta Zakliczyn w 1557 otrzymując od króla Zygmunta Augusta II prawo do lokacji miasta prywatnego. Proces lokacji Zakliczyna zakończył w połowie 1558 roku. To wybitna postać, człowiek renesansu gruntownie wykształcony, wizjoner, przyjaciel Króla, poseł na Sejm, piastujący godności podskarbiego wielkiego koronnego, wojewody sandomierskiego i krakowskiego, godność kasztelana krakowskiego i starosty czchowskiego.

Od 20 lat główna sala ratusza zakliczyńskiego nosi jego imię, a od lat kilku ma założyciel miasta także ulicę swego imienia. Trudno było znaleźć godniejszego patrona honorowej nagrody.

Nagroda "Jordan", przyznawana za działalność na rzecz promocji i kultury Gminy Zakliczyn, nawiązująca do założyciela Zakliczyna Spytka Wawrzyńca Jordana, została ustanowiona w 2012 roku z inicjatywy prezesa Stowarzyszenia "Klucz" Kazimierza Dudzika i dotąd otrzymało ją 44 laureatów. Kolejnych czterech laureatów zostało wyłonionych 20 listopada 2024 roku, spośród kandydatów zgłoszonych przez Walne Zebranie Członków i Delegatów, Prezesa i Zarząd Stowarzyszenia oraz Przewodniczącą Rady Miejskiej w Zakliczynie, przez Kapitułę Nagrody obradującej w składzie: Kazimierz Dudzik – przewodniczący Kapituły oraz Janina Bolechała, Maria Chruściel i Agata Nadolnik.

A oto laureaci "Jordanów" nr 45 do 48 i laudacje wygłoszone na ich cześć.

Czytaj więcej: Janina Soska, Janusz Krzyżak, Adam Balas i Dom Zakonny p.w. MB Niezawodnej Nadziei w Jamnej z...

Wojciech Słupski zaśpiewał w "The Voice Senior"

W pierwszą sobotę 2025 roku, 4 stycznia, wystartowała kolejna edycja "The Voice Senior" i od razu za sprawą Wojciecha Słupskiego mieliśmy mocny akcent zakliczyński.

Na początku, w tak zwanych przesłuchaniach w ciemno, biorą udział osoby w wieku powyżej 60 lat. Czterech trenerów słucha prezentowanych piosenek będąc odwróconymi są tyłem do uczestników, a jeśli któryś z trenerów chce przyjąć uczestnika do swojej drużyny, odwraca się do niego i śpiewający automatycznie trafia do jego drużyny. Jeżeli odwróci się więcej niż jeden trener, kandydat wybiera trenera, z którym będzie chciał pracować.

Jednym z uczestników przesłuchania w ciemno był Zakliczynianin – Wojciech Słupski, który zaśpiewał piosenkę „La Bamba” - jeden z najbardziej znanych hitów grupy Los Lobos, który podbił światowe listy przebojów. Liderowi zespołu „Dzikie serca”, twórcy utworu „Korzenie”, który opowiada o Zakliczynie, nie odwróciło się żadne krzesło, ale po wykonaniu piosenki trenerzy; Tatiana Okupnik, Małgorzata Ostrowska, Robert Janowski i Andrzej Piaseczny ucięli sobie z Panem Wojtkiem sympatyczną rozmowę o Zakliczynie.

Czytaj więcej: Wojciech Słupski zaśpiewał w "The Voice Senior"

Cóż tam, Panie, w piłce nożnej? Czy seniorzy w Gminie Zakliczyn trzymają się mocno!?

Pozwoliłem sobie na początek sparafrazować cytat z rozmowy Czepca z dziennikarzem z pierwszej sceny „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego. Utworu przeze mnie docenionego dopiero w wieku dojrzałym, a nie jak powinno to być w okresie szkoły średniej. Czytanie pod przymusem nie było dla mnie interesujące. Jak trzeba było sięgać po klasykę z programu odgórnie narzuconego, to ja wolałem czytać Stasiuka, Świetlickiego czy Stachurę….. ale nie o tym.

Zacznę od najwyżej grającej drużyny czyli Dunajec Zakliczyn. Dla osób interesujących się tym klubem, nie będę pisał o rzeczach dla nich nowych. Jednak dla osób stojących z boku, informacje mogą wzbudzić ciekawość. Zespół występuje na szóstym poziomie rozgrywek w V lidze, grupa: małopolska (wschód). Twór ten powstał w 2006 roku i został rozwiązany po 5 latach. Za sprawa kolejnych reform został przywrócony w 2022 roku. Często pojawiały się głosy, że liga ta jest wręcz „skrojona” dla pewnych klubów, w tym rzeczonego Dunajca. Śledząc poczynania tego zespołu, można odnieść takie wrażenie. Na ligę okręgową są za mocni, zaś czwarta liga to już poziom wyższy.

Czytaj więcej: Cóż tam, Panie, w piłce nożnej? Czy seniorzy w Gminie Zakliczyn trzymają się mocno!?

Siła wspólnoty i potęga tradycji w Gwoźdźcu

Po raz dziewiąty w Gwoźdźcu odbyło się „Wspólne kolędowanie”, tradycyjnie organizowane w przededniu święta Trzech Króli. To wyjątkowe wydarzenie ma już naśladowców w innych miejscowościach, co bardzo dobrze świadczy o prekursorach.

Trzeba mi od razu wyjaśnić tytuł mojej relacji:

- siła wspólnoty – bo organizatorami tego świetnie zrealizowanego wydarzenia są: Zespół Folklorystyczny Gwoździec, Fundacja MAK oraz Wioska pod Kobiecą ręką, Koło Gospodyń Wiejskich, Sołtys i Rada Sołecka Gwoźdźca,
- potęga tradycji – bo to nie tylko dziewiąta edycja „Wspólnego kolędowania”, ale pokaz przywiązania do kultury lokalnej, której korzenie mocno tkwią w kulturze ludowej.

Po raz pierwszy jako sołtys Gwoźdźca debiutowała nasza z Zakliczyńskiego Centrum Kultury Ewelina Siepiela (choć nie pierwszy raz jako konferansjerka) i debiut ten wypadł znakomicie. Pani Sołtys po powitaniu gości i zaprezentowaniu najważniejszych celów do osiągniecia, podziękowała dotychczasowym sołtysom za ich pracę na rzecz Sołectwa Gwoździec: Janowi Smoleniowi, Henrykowi Niemcowi, Danucie Siepieli i Dariuszowi Krakowskiemu, a także Stanisławowi Nadolnikowi za godne reprezentowanie interesów Gwoźdźca w Radzie Miejskiej w Zakliczynie. Klasa sama w sobie.

Czytaj więcej: Siła wspólnoty i potęga tradycji w Gwoźdźcu