Chciałbym przybliżyć czytelnikom „GŁOSICIELA” i wszystkim, którzy interesują się historią Ziemi Zakliczyńskiej cząstkę tych wydarzeń, które związane są z miejscowością Stróże. Ponieważ w zapomnienie uchodzi i umyka historykom wiedza o krzyżu postawionym na rozstaju dróg Stróże – Wola Stróska – Wesołów, po zgłębieniu zapisków dotyczących właścicieli Stróż i wcześniej dokonanych przeze mnie zapisków, udało mi się scalić informacje dotyczące faktu postawienia tego krzyża i okoliczności; dla których został właśnie w tym miejscu postawiony. A że wiąże się to z innymi, ciekawymi informacjami dotyczącymi tej miejscowości pozwoliłem sobie przytoczyć dodatkowo kilka faktów z bogatej historii tej części Ziemi Zakliczyńskiej, niezwykle urokliwej i godnej polecenia miłośnikom wędrówek szlakami historii naszej ojczyzny.
Czytaj więcej: O Stróżach i ich bogatej historii piórem Zdzisława Górnikiewicza
Koło Gospodyń Wiejskich „U ŹRÓDŁA"” ze Słonej zwyciężyło w konkursie na jak najwierniejsze odtworzenie pejzanki, czyli zupy, która trafiła do Polski z Francji i była niezwykle popularna w XIX wieku.
Co to jest pejzanka ?
Oryginalna zupa paysanne, czyli po francusku chłopska, to kartoflanka gotowana z dodatkiem cukinii, marchwi, selera naciowego i fasoli strączkowej lub ziarnistej. Zupę można dowolnie modyfikować, gdy się opanuje przepis podstawowy. Warto do niej dodać rzepę, rzodkiew lub kalarepkę. A nawet kawałek kapusty dla smaku. Jak wszystkie zupy chłopskie jest banalnie prosta w przygotowaniu. Wystarczy wszystko dodać do garnka z rozgrzanym tłuszczem, podsmażyć i następnie gotować w wodzie. Tak nagotowana zupa ma bogaty smak i aromat. Zupę można również zmiksować na puree i podać z grzankami.
Czytaj więcej: Najlepszą pejzankę w powiecie tarnowskim gotują w Słonej
Stowarzyszenie „Klucz” dzięki grantowi uzyskanemu z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego rozpoczęło realizację dużego, wieloletniego projektu edukacji kulturalnej w Gminie Zakliczyn pod nazwą Kluczowa Akademia dla Aktywnych (KADA). Jest to także zadanie publiczne współfinansowane ze środków otrzymanych z budżetu Gminy Zakliczyn.
Ten 3 – letni projekt wzorowany jest na formule „Uniwersytetu ludowego” i realizowanych wcześniej przez Stowarzyszenie „Klucz” i Zakliczyńskie Centrum Kultury takich projektów, jak: Zakliczyński Uniwersytet Ludowy, ZUL – aplikacja, Uniwersytet na piechotę czy Uniwersytet Drugiego Oddechu. Kluczowa Akademia dla Aktywnych ma nieco zmodyfikowaną formułę w porównaniu do wyżej wymienionych projektów i czerpie z doświadczenia także innych, cieszących się dużym powodzeniem u odbiorców projektów grantowych takich jak; Kultura mobilna = kultura dostępna, Kultura na kółkach czy Małopolska Kultura Mobilna i pozwoli na realizację warsztatów tematycznych w zakliczyńskim ratuszu oraz w świetlicach w Gwoźdźcu, Filipowicach, Woli Stróskiej i Słonej.
Tylko w tym roku od września do grudnia odbędzie się kilkadziesiąt godzin zajęć warsztatowych z zakresu tańca, teatru, plastyki, malarstwa i fotografii, kulinariów, a także materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Czytaj więcej: KADA – ruszył wielki projekt edukacji kulturalnej w Gminie Zakliczyn
Theresia Orchestra to wybitna międzynarodowa orkiestra młodych profesjonalistów zajmująca się repertuarem klasycznym granym na instrumentach z epoki. Nazwana na cześć austriackiej cesarzowej Marii Teresy, orkiestra została założona w 2012 roku z inicjatywy grupy mecenasów. Zrzesza muzyków w wieku poniżej 28 lat, którzy specjalizują sięw praktyce wykonawczej opartej na historycznych informacjach w wiodących europejskich instytucjach muzycznych, towarzysząc im w ich podróży do życia zawodowego. Muzycy orkiestry pochodzą z ponad 40 różnych krajów z całegoświata, organizując rezydencje i koncerty w całej Europie we Włoszech, Niemczech, Austrii, Szwajcarii, Francji, Hiszpanii, Słowenii i Polsce. W 2022 roku Theresia dołączyła do grupy wiodących europejskich orkiestr młodzieżowych współfinansowanych przez Komisję Europejską wraz z EUYO (European Union Youth Orchestra) i kilkoma innymi projektami orkiestrowymi rozwijającymi talenty. Będąc członkiem Europejskiej Sieci Muzyki Dawnej (REMA), Theresia Orchestra jest obecnie wspierana i zarządzana przez włoską fundację ICONS oraz przez Komisję Europejską w ramach projektu EMPOWER finansowanego z programu Kreatywna Europa.
Czytaj więcej: Koncert orkiestry Theresia Orchestra w ECMKP w Lusławicach
17 września 2023 roku był dniem upalnym. W Rudzie Kameralnego tego dnia zostały zorganizowane uroczystości poświęcone pamięci majora Jana Dubaniowskiego „Salwy” – jak zawsze od kilku lat w drugiej połowie września, w okolicach dnia, w którym zginął Dubaniowski.
Przypomnę w skrócie; oddział partyzancki „Żandarmeria” pod dowództwem Jana Dubaniowskiego „Salwy” zatrzymał się w Rudzie Kameralnej, w gospodarstwie Jana Rysia. Partyzanci kwaterowali tam w porozumieniu z sołtysem Franciszkiem Zabrzańskim, z którym dla ochrony gospodarzy przed konfidentami i represjami UB ustalono kiedy i w jaki sposób zostanie złożony meldunek o partyzantach na milicji. Jednocześnie „Salwa” chciał wykorzystać pobyt w okolicach przelotowej drogi Brzesko – Nowy Sącz dla dokonania kolejnych konfiskat. 27 września 1947 roku dwaj jego podkomendni ustawili na trasie posterunek, który kontrolował przejeżdżające pojazdy i ich pasażerów. Osoby prywatne po kontroli puszczali wolno. Poszukiwali towarów albo funduszy państwowych. Cel zrealizowali, kiedy zatrzymali ciężarówkę, którą jechał Stanisław Fijałek, kierownik skupu owoców Spółdzielni Rolniczo-Handlowej z Nowego Sącza. Partyzanci skonfiskowali 286 tys. zł. państwowych pieniędzy, a kierownika i pasażerów puszczono wolno. Już sama akcja była dużą nieostrożnością. Popełniono także kolejne błędy. Partyzanci zamiast szybko dokonać zmiany miejsca przebywania, wrócili na kwaterę oddziału. W tym czasie Fijałek na posterunku MO w Zakliczynie złożył doniesienie o stracie przewożonej przez niego kwoty. Szybko zaalarmowany Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Brzesku jeszcze tego samego dnia zorganizowało akcję pościgową i z miejsca zdarzenia ubowcy dojechali do najbliższej wsi – Rudy Kameralnej. Tam łatwo odnaleźli kwaterę partyzantów. Doszło do starcia, w wyniku którego poległ dowódca oddziału Jan Dubaniowski „Salwa”. Pozostali zdołali się wycofać pod ostrzałem i powrócili w okolice Kłaja.
Projekt STiF "Czerpok"
Stowarzyszenie Tradycji i Folkloru „CZERPOK” od czerwca 2023 roku realizuje projekt pt." Swotki, Dziatki Paleśniońskiej chatki" dofinansowany przez Narodowe Centrum Kultury w ramach programu EtnoPolska 2023. W ramach tego zadania zespoły folklorystyczne „Dziatki z chatki” oraz „CZERPOK” zakończyły warsztaty taneczne z regionu Pogórza, a obecnie realizują 
warsztaty z regionu Krakowiaków Wschodnich. Ponadto dziecięcy zespół „Dziatki z chatki” zajął I miejsce w Ogólnopolskim Festiwalu Folklorystycznej Twórczości Dziecięcej w Baranowie Sandomierskim oraz wystąpił gościnnie ze swoim programem podczas Małopolskiego Święta Ludowego w Gródku nad Dunajcem oraz podczas pikniku rodzinnego „Kocioł darów” w Paleśnicy. Przed zespołami do zrealizowania zostały jeszcze zajęcia taneczne z regionu Lachów Sądeckich, występy gościnne oraz wycieczki etnograficzne, dzięki którym członkowie zespołów namacalnie poznają świat i styl życia przodków, biorąc udział w różnego rodzaju warsztatach.
Czytaj więcej: Projekty „EtnoPolska 2023” realizowane w Paleśnicy
„Posłuchojcie ludkowie” to projekt Zakliczyńskiego Centrum Kultury, który uzyskał dofinansowanie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury z programu „kultura ludowa i tradycja” w wysokości 60 000 zł. Wkład własny do projektu Zakliczyńskiego Centrum Kultury wynosi 15 000 zł.
Efektem realizacji projektu będzie wystawienie musicalu ludowego, a którego premierę zaprosimy do Sali im. S. Jordana w ratuszu.
O projekcie mówi Halina Machel – instruktor ds. kultury ludowej ZCK, autorka wniosku grantowego oraz koordynatorka projektu:
MAMY TO! Z przyjemnością informujemy, że zgłoszone przez Szkołę Podstawową im. Świętego Jana Pawła II w Filipowicach projekty „Logiczne myślenie na co dzień” i „Jestem architektem - bryły w naszym otoczeniu” otrzymały dofinansowanie.
W X edycji mPotęgi – programu grantowego fundacji mBanku grantami nagrodzimy 183 projekty z całej Polski. Dofinansowanie otrzymają 92 projekty kierowane do uczniów i uczennic klas 4-6 i 91 projektów w kategorii klas 7-8 szkół podstawowych. Łączna kwota, jaką w tym roku mFundacja przeznaczy na granty, wyniesie blisko 1,15 mln zł.
Projekt „Logiczne myślenie na co dzień” przeznaczony jest dla uczniów z klas 4 – 6 – wysokość dofinansowania przez Fundację mBanku - 4999 zł.
Czytaj więcej: Szkoła z Filipowic, po raz drugi, w nowy rok szkolny z mPotęgą
24 września 2023 roku, w 79 rocznicę pacyfikacji Jamnej i bitwy Batalionu „Barbara” 16 pułki piechoty AK, odbędą się uroczystości patriotyczno – religijne, a po ich zakończeniu na terenie Ośrodka Dominikanów rozpocznie się z Rodzinny Piknik Odkrywców Parków Krajobrazowych.
Uroczystości rozpoczną się na dziedzińcu sanktuarium Matki Bożej Niezawodnej Nadziei przy pomniku poległych podczas bitwy i pacyfikacji Jamnej.
Ta część manifestacji zakończy się złożeniem wiązanek kwiatów w Dolinie Męczeństwa, po czym odprawiona zostanie msza święta w intencji poległych i zamordowanych.
Czytaj więcej: Uroczystości patriotyczne w Jamnej z Rodzinnym Piknikiem Odkrywców
Na początku tego roku (26 stycznia) w Zakliczynie odbyła się uroczystość odsłonięcia Pomnika upamiętniającego ludność pochodzenia żydowskiego zamieszkującą w Zakliczynie i innych miejscowościach, wymordowaną przez Niemców w 1942 roku. Pomnik powstał z inicjatywy i przy wsparciu Pani Anny Grygiel-Huryn, która urodziła się w zakliczyńskim getcie. Inicjatywę powstania pomnika wsparł IPN oraz samorząd Gminy Zakliczyn.
W środę, 6 września, w 81. rocznicę rozpoczęcia likwidacji getta w Zakliczynie, odbyła się przy pomniku na ul. Piłsudskiego w Zakliczynie uroczystość upamiętniająca ofiary Holocaustu. Uroczystość pięknie przygotowała społeczność Zespołu Szkół Ponadpodstawowych im. J. Piłsudskiego w Zakliczynie, a pieczę nad tym sprawowała Danuta Skalska – Cygan.
Rozlicz PIT Online z PITax.pl dla OPP.
Projekt realizujemy we współpracy z IWOP.