Rok 2020 zapowiada się na rok rocznic i ważnych wydarzeń. Wystarczy napisać, że w tym roku obchodzić będziemy 100 rocznicę Bitwy Warszawskiej zwaną również Cudem nad Wisłą, 100 lecie urodzin Karola Wojtyły – polskiego papieża św. Jana Pawła II i 15 -ta rocznica jego śmierci, 100 lat temu urodził sie również Leopold Tyrmand, 160 lat temu przyszedł na świat Teodor Axentowicz, 85 lat temu pożegnaliśmy Józefa Piłsudskiego, 50 lat temu zmarł Roman Ingarden, a ćwierć wieku temu opuścił ziemski padoł o. Józef Maria Bocheński. Warto wspomieć, że w 2020 roku mija 400 lat od śmierci hetmana Stanisława Żołkiewskiego.

Okazuje się że rocznicowy kalendarz 2020 roku jest pełen ciekawych dat.

Dzisiaj proponuję rocznice styczniowe;

30 lat Planu Balcerowicza

1 stycznia 1990 roku weszła w życie większość ustaw uchwalonych w ramach tzw. planu Balcerowicza, którego celem miała być transformacja polskiej gospodarki. Przez wielu potem ta transformacja nazywana była "Terapią szokową" i przez wiele lat powszechnie uznawana za jedyna możliwość przejścia z systemu realnego socjalizmu do kapitalizmu. Sam Leszek Balcerowicz (foto: Piotr Bienieck) uznawany był, i przez wielu nadal jest uznawany, za najwybitniejszego polskiego ekonomistę. Dziś, już przebija się fakt, (dotąd była to wiedza uniwersytecka), że faktycznym autorem terapii szokowej jest Jeffrey David Sachs - amerykański ekonomista żydowskiego pochodzenia, który zasłynął jako ekonomiczny doradca rządów w Ameryce Łacińskiej, Europie Wschodniej, krajach byłego ZSRR, Azji i Afryce. W 1989 Sachs jako 35-latek był ekonomicznym doradcą „Solidarności” i wtedy to przygotował wstępny projekt programu transformacji polskiej gospodarki – planu Balcerowicza, potem doradzał pierwszemu postkomunistycznemu rządowi we wprowadzaniu radykalnych reform gospodarczych. Plan miał na celu błyskawiczne odcięcie się od centralnie planowanej gospodarki. Gwałtowne zmiany między innymi spowodowały zamknięcie wielu miejsc pracy, które jakoby nie miały szansy na konkurencyjność w nowym systemie. Prezydent Aleksander Kwaśniewski odznaczył go w 1999 roku Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Po przeprowadzeniu gospodarczych reform w Polsce, Sachs doradzał też Jugosławii i Rosji, gdzie już nie udało mu się osiągnąć sukcesu. Ja na zawsze zapamiętam opinię mojego profesora na Uniwersytecie pedagogicznym, który powodzenie Planu Balcerowicza scharakteryzował w takiej opinii:"...Społeczeństwo polskie było już tak przygnębione beznadziejną sytuacją ekonomiczną, że po prostu położyło się na stole operacyjnym i pozwoliło na przeprowadzenie operacji na żywym ciele bez znieczulenia...".

75 lecie wyzwolenia przez Armię Czerwoną Warszawy i Auschwitz

17 stycznia 1945 roku, do lewobrzeżnych ruin Warszawy wkroczyli żołnierze 1. Armii Wojska Polskiego i armii sowieckiej. Walki o opanowanie miasta trwały zaledwie kilka godzin, gdyż dowództwo niemieckie obawiając się okrążenia, wycofało większość swoich sił ze stolicy. W okresie PRL dzień ten był uznawany za wyzwolenie Warszawy – obecnie mówi się raczej o zmianie okupanta. 18 stycznia niemal cały numer Życia Warszawy", gazety od dwóch miesięcy ukazującej się w części Warszawy zajętej wcześniej przez "Wyzwolicieli" był poświęcony „wyzwoleniu stolicy”. Informowano m.in., że „Moskwa, stolica Zwązku Radzieckiego uczciła zdobycie Warszawy 24 strzałami z 320 dział”, a „naczelny dowódca Armii Czerwonej Marszałek Związku Radzieckiego Józef Stalin wyraził specjalne podziękowanie 1 Armii Polskiej”. Dopiero w tekście niżej redakcja zamieściła nadane w Lublinie radiowe przemówienie premiera tzw. Rządu Tymczasowego, Edwarda Osóbki-Morawskiego. Poza wezwaniami do odbudowy Warszawy i innych zniszczonych miast funkcjonariusz marionetkowego gabinetu podkreślał zasługi swoich „sojuszników”. „Nie ma słów, którymi można by wyrazić ogrom szczęścia, jakie przepełnia serce każdego z nas, nie ma słów, którymi można by wyrazić w całej pełni podziękowanie i hołd naszej wyzwolicielce, bohaterskiej Armii Czerwonej i jej genialnemu wodzowi Marszałkowi Stalinowi. Odzyskanie wolności zawdzięczamy walce bratnich nam narodów radzieckich i ich wspaniałej Armii Czerwonej. Naród polski zachowa w wiecznej pamięci i odpłaci im przyjaźnią, na jaką zdobyć się może tylko dusza polska” – deklarował.

27 stycznia tego samego roku, żołnierze Armii Czerwonej otworzyli bramy niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Za drutami przebywało wówczas ponad 7 tysięcy skrajnie wyczerpanych więźniów, w tym wiele dzieci. W Auschwitz Niemcy zgładzili około 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości.

W tle tegorocznych rocznic trwa wojna dyplomatyczna - ostatnio (w rocznicę wyzwolenia Warszawy przez Armię Czerowną) jak pisze AFP, rosyjskie ministerstwo obrony w piątek (17 stycznia) oskarżyło Polskie Podziemie o wymordowanie Żydów i Ukraińców w 1945 roku. Dokumenty opublikowane przez Rosjan świadczą o tym, że oddziały Armii Krajowej unicestwiły Ukraińców i Żydów w Warszawie.

700 lecie zakończenia rozbicia dzielnicowego Polski

20 stycznia 1320 roku, książę Władysław Łokietek koronowany został na króla Polski. Moment ten uznawany jest za koniec blisko dwustuletniej historii rozbicia dzielnicowego Polski. Przypomnę, że proces rozbicia dzielnicowego Polski rozpoczął się w 1138 roku i był efektem tzw. ustawy sukcesyjnej Bolesława III Krzywoustego. Krzywousty mając na uwadze swoje własne doświadczenia, chciał dobrze, ale wiemy co jest dobrymi chęciami wybrukowane. Nie wdając się w szczegóły, miast zachować jednolitość państwa poprzez mająca obowiązywać zasadę princepsa, w związku z rozrastaniem się dynastii Piastów, każdy członek zgodnie z polskim prawem zwyczajowym, miał prawo do posiadania części ojcowizny, stąd postępujące rozdrobnienie państwa polskiego na coraz mniejsze, w znacznej mierze niezależne, władztwa terytorialne. Król Władysław Łokietek, który stracił ojca gdy miał zaledwie 7 lat, okazał się być znakomitym strategiem i wybitnym dyplomatą. Spośród wielu dyplomatycznych perełek, których autorem był Łokietek i jego dwór, mistrzostwem okazała się operacja związana z koronacją Władysława na króla Polski. Krótko pisząc, najwięcej u papieża Jana XXII byli w stanie załatwić ci, którzy przychodzili ze szkatułami pełnymi pieniędzy. Wyposażony w odpowiednie fundusze biskup Kujaw Gerward wyruszył do pałacu namiestnika świętego Piotra, by załatwić dla Władysława Łokietka i jego żony Jadwigi upragnione korony. W niemieckiej kronice zanotowano: „....książę krakowski z przydomkiem Łokieć” w celu zdobycia „dostojnego tytułu” podarował papieżowi „mnogą ilość pieniędzy i zrobił wszystkich ludzi swego królestwa po wieczne czasy czynszownikami....”. Władysław Łokietek jako pierwszy król Polski koronowany był na Wawelu, ale przede wszystkim przygotował grunt dla syna, który zastał Polskę drewnianą a zostawił murowaną, a którego historia okrzyknęła Wielkim.

cdn