„Pamiętam jak dziś… gdy przychodziły długie jesienne wieczory, gdy nie było jeszcze w naszym domu prądu. Wtedy to moja babcia siadała przy lampie naftowej koło pieca, do rąk brała nożyczki, słomę, opłatki i robiła jakieś „światy”, „pająki” i inne ozdoby bożonarodzeniowe... Później, jak babcia zmarła, każdy już zapomniał, jak ona te ozdoby robiła…”

Tak wspominała jedna ze studentek Zakliczyńskiego Uniwersytetu Ludowego przygotowywanie bożonarodzeniowych ozdób w swoim domu rodzinnym. A gdyby tak nauczyć się od nowa wykonywania tych samych ozdób, co robiły nasze babcie? Bardzo chętnie!

Bez wątpienia należy uznać, że przeprowadzone w dniu 25 października br. w Sali im. Spytka Jordana zakliczyńskiego ratusza warsztaty dawnych ozdób świątecznych, okazały się dla każdego niebywale miłym zaskoczeniem. Poprowadziła je bowiem znakomita znawczyni tematu Maria Cetera – dyrektor Muzeum Etnograficznego w Tarnowie, która poprzez dogłębne badania terenowe i archiwalne poznała wszystkie tajniki wykonywania tych pięknych ozdób. Łamiący się opłatek podczas klejenia „światów”, zbyt krótkie szpilki do wykonania „pająków” – to dla pani Marii żaden problem, wspólnie z każdym z uczestników przebrnęła przez wszelkie trudności, z jakimi musiały się zmierzyć nasze babcie, by na święta Bożego Narodzenia nadać swym chatom odświętny charakter.

Podłaźniczka czy choinka? Co było wcześniej? – na to pytanie również uzyskaliśmy odpowiedź, a była to oczywiście podłaźniczka, przyozdobiona właśnie różnego rodzaju „światami” i „pająkami”. Stąd też nasz wybór był prosty – nauczmy się wykonać starszą od choinki podłaźniczkę i ozdoby na nią.

Z tego też powodu w pierwszej kolejności podjęliśmy się wykonania kulistych ozdób z zazębiających się opłatków – tzw. „światów”. Przez „światy” studenci przebrnęli niczym przysłowiowa burza. Następnie poprzeczka została podniesiona, trzeba było wykonać… pająki. Tutaj już w ruch poszły szpilki, dziurkacze z kwiatowymi formami i kolorowy papier. Ale i tym razem wszyscy bez problemów pokonali wszelkie trudności. Bez wątpienia najmilszym finałem warsztatów była deklaracja wielu studentów, że w tym roku ich choinki i domy ozdobione zostaną takimi samymi ozdobami, jakie wykonywali ich przodkowie przez wieloma laty.

Kolejne spotkanie Zakliczyńskiego Uniwersytetu Ludowego odbyło się na drugi dzień, podczas ulubionej formy zajęć, jakim bez wątpienia za każdym razem jest wycieczka krajoznawczo–turystyczna. Tym razem autokar z tabliczką ZUL-u za przednią szybą, obrał kierunek na wschód, by w jesiennym słońcu odwiedzić Duklę i Beskid Niski. Ale z kolei o ciekawostkach, jakie nas zaskoczyły podczas wycieczki opowiemy w kolejnym artykule.

Projekt pn. Zakliczyński Uniwersytet Ludowy, dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, realizowany przez stowarzyszenie "Klucz" przy współpracy z Zakliczyńskim Centrum Kultury.