30 kwietnia br. pan Stanisław Pyrek z Lusławic obchodził setne urodziny. W tym dniu, w domu państwa Pyrków w Lusławicach, pojawili się z życzeniami przedstawiciele magistratu i służb mundurowych, wszak pan Stanisław, obecnie w randze podporucznika, to weteran kampanii wrześniowej, zaokrętowany na stawiaczu min ORP „Gryf”, obrońca Helu. To prawdopodobnie ostatni żyjący członek załogi „Gryfa”.

Solenizant przyjął serdeczne życzenia, bukiet kwiatów, upominek i specjalną statuetkę od Burmistrza Miasta i Gminy Zakliczyn Dawida Chrobaka i Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego Lucyny Skalskiej. Do powinszowań przedstawicieli gminnego samorządu przyłączyli się: tarnowski Wojskowy Komendant Uzupełnień - ppłk mgr inż. Piotr Waręcki oraz delegacja Akademii Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte, która przybyła z dalekiej Gdyni, by oddać braterski hołd weteranowi z Lusławic. Dwaj podchorążowie Akademii towarzyszyli kmdr. ppor. dr. Krzysztofowi Nowakowskiemu, który przekazał okolicznościowy adres z Ministerstwa Obrony Narodowej i upominki Małgorzacie i Piotrowi Pyrkom, najbliższej rodzinie pana Stanisława. Wzruszający moment udzielił się wszystkim uczestnikom święta, wszak lusławicki Solenizant to osoba mocno już schorowana, ale przebywająca pod troskliwą opieką.

12 września 2010 r. ukazał się w Dzienniku Polskim obszerny artykuł o panu Stanisławie zatytułowany „Ostatni marynarz z „Gryfa” autorstwa Grzegorza Szczerby. Z tekstu dowiadujemy się, że pan Stanisław Pyrek urodził się 30 kwietnia 1919 r. jako syn Aleksandra i Katarzyny Pyrków. Miał liczne rodzeństwo. Po ukończeniu Szkoły Podstawowej w Zakliczynie pracował w kuźni u ojca. 2 lutego 1939 r. wstąpił na ochotnika do Marynarki Wojennej i został zaokrętowany na „Gryfie”. Skończył Szkołę Specjalistów Morskich na ORP „Bałtyk”. Po odbyciu szkolenia w sierpniu 1939 r. powrócił na ORP „Gryf” ze specjalizacją torpedo-minera. 1 września statek opuścił port wojenny na Oksywiu i wziął kurs na Jastarnię, gdzie uzupełnił zapas min. W Zatoce Gdańskiej nawiązał walkę, dzięki baterii, z samolotami niemieckim, w wyniku starcia zginął dowódca okrętu. Tym samym Stanisław Pyrek wziął udział w pierwszej bitwie lotniczo-morskiej w II wojnie światowej. Po wymianie ognia i walce z niemieckim niszczycielem, gdy obie jednostki mocno ucierpiały, okręt uległ ostatecznie 3 września hitlerowskiemu lotnictwu i osiadł na dnie. Stanisław Pyrek trafił po ewakuacji do obrony Wybrzeża. Walczył, obsługując baterię, przy obronie Helu aż do października 1939 r. Wraz z załogą Helu dostał się do niewoli, trafił do Niemiec na przymusowe roboty u bauera. Po wymianie za innego rodaka, wrócił 12 maja 1941 r. do Lusławic. Latem 1942 r. ożenił się z Antoniną Śliwą, z tej samej wsi. Z żoną dochowali się pięciorga dzieci. W 2002 r. awansowany na stopień oficerski - podporucznika, odznaczony m.in. medalem „Za udział w wojnie obronnej”, w 1996 r. otrzymał odznakę „Weterana Walk o Niepodległość”.

Więcej o zacnym Solenizancie w Głosicielu.